donderdag 10 oktober 2013

Frankrijk is binnenkort een bedevaartsoord rijker…

Er hangen vreemde sferen in de Pyreneeën. Nu is dit ook niet echt verwonderlijk want het is natuurlijk een prachtig en uitgestrekt gebergte waar de natuur ongerept is en waar je de basis en de oneindigheid van het bestaan kunt voelen. Deze overweldigende natuur maakt je nederig en ontvankelijk.
Niet gek dat Maria daar wel gezien wilde worden, als je dan toch graag nog contact met de mens wilt houden dan is zo’n uitgestorven plek natuurlijk ideaal om alle aandacht te krijgen, kan ik me zo voorstellen. Het is alleen een beetje jammer dat deze plek Lourdes, inmiddels zo druk bezocht wordt dat er in het stadje zelf maar weinig sprake meer is van hemelse sferen.
Maar Maria blijft trouw op haar ‘post’, terwijl hordes mensen, bussen en auto’s, jaar in jaar uit, het stadje overbevolken en haar de rust ontnemen.

Ondanks mijn sterke interesse in spiritualiteit, was dit negen jaar geleden niet ons doel om een vakantie in de Pyreneeën te plannen. We zochten een huis te midden van natuur maar zeker ook van cultuur en levendigheid, dus hadden we besloten om in de buurt van de kust te blijven, maar wel hogerop in de bergen. Mijn dochter en een vriendin zetten we af bij een camping in Argeles sur Mer en wij reden de bergen in. Zo’n dertig kilometer hogerop vonden we een mooie camping municipal.
We hadden geluk want we kregen een plek op een doodlopend paadje uit het zicht van de andere camping gangers, heerlijk rustig. Behalve huizen kijken, wilden we natuurlijk ook gewoon vakantie vieren dus maakten we leuke tochtjes en hingen we ook vaak gewoon bij de tent. Ik had een paar goede boeken bij me en Henk zijn schilderspullen.
Op een ochtend besloot ik een bezoekje aan de meiden te brengen. Henk ging niet mee, hij wilde liever rustig bij de tent blijven en wat schilderen.
Ik zou  een paar uurtjes weg blijven, maar het liep anders. De meiden gaven aan dat de camping te suf was en dat ze wilden verkassen, dus wij op onderzoek uit! Maar Argeles in de zomer betekent één grote file, zodat deze verhuisoperatie zowat een dag in beslag nam.
Al die tijd zat Henk alleen bij de tent ongerust te wachten omdat ik maar niet terugkwam. Intussen begon het te regenen, waardoor de temperatuur maar ook zijn humeur met het uur daalde.
Toen ik eind van de middag ‘thuis’ kwam trof ik in de voortent een boze man met het deksel van een pan op z'n hoofd. Maar hij had wel een heel mooi schilderijtje op de ezel staan.

“Wow een Dali!” riep ik verrast uit. Henk glunderde van trots. Zijn slechte bui zakte al gelukkig. “Dat is nu het voordeel als je verder geen afleiding hebt, Henk, kun je je goed concentreren,” probeerde ik mijn ‘afwezigheid zonder overleg’ goed te praten.
In een tijdschrift stond een portret van Dali en Henk had, als bewonderaar van deze kunstenaar, bedacht dat hij dat zou gaan schilderen. Het was een bijzonder schilderijtje geworden omdat in eerste instantie het rechteroog van Dali op zijn doekje maar niet open wilde, hij kreeg het gewoon niet goed. Ineens zag hij er eigenlijk ook een tweede gezicht in. Dus schilderde hij het portret nogmaals ernaast en koppelde de twee gezichten. Een dubbelgezicht van Dali, surrealistisch in de lijn van de meester.
Eenmaal thuis kreeg Dali natuurlijk een mooie plek in huis en een jaar later toen we inmiddels ons huis, niet in de Pyreneeën maar in de Auvergne hadden, heeft Henk er op een tentoonstelling in een buurtgelegen stad, nog een prijs mee gewonnen.
Henk mag terecht trots zijn.

Maar sinds vanavond is alles anders, dit is magie!
Op TV zien we een documentaire over Dali, zijn leven met live beelden en interviews met deze excentrieke persoonlijkheid.
Uitvoerig wordt zijn leven als ‘provocateur en genie’ uit de doeken gedaan. En dan aan het eind van de uitzending komt Dali met een zeer ‘open’ verklaring voor zijn excentrieke gedrag en zijn wens om altijd uniek en uitzonderlijk te willen zijn. Duidelijk wordt waarom het thema van de verdubbeling vaak zo wezenlijk in zijn schilderkunst is.
Dali’s leven blijkt gedirigeerd te zijn door een levensbepalend trauma. Zijn ouders hebben hem bij zijn geboorte de naam van zijn gestorven broer Salvador gegeven. Maar nog erger, zijn leven werd aan dat van deze broer gekoppeld.  Als het ware dat hij niet bestond maar dat hij een vervanger was. Hij had het gevoel dat hij een deel was van deze broer, dat het dode lijf en de ziel van zijn broer in hem zaten. 
Door zich excentriek te gedragen wilde hij zichzelf overtuigen dat hij de levende broer was.
Het is een prachtige documentaire die een heel ingrijpend beeld geeft van de mens Dali. Zover hadden wij hem nooit onderzocht, wij wisten eigenlijk niets van dit grote levensthema moet ik beschaamd toegeven. Henk en ik zijn er beiden door geraakt.

Henk pakt zijn eigen schilderij erbij.
Een slapende en wakende Dali, tenminste zo zagen wij het altijd.
Ik krijg een schok, de verdubbeling zit ook in Henks werk.
“Dit is toch wel heel bizar, Henk” zeg ik met een brok in mijn keel. “Jij hebt Dali met zijn dode broer geschilderd! Je hebt zijn levensthema verbeeld.”
“Verrek,” zegt Henk, zo heb ik het nooit bekeken. Wel die twee gezichten natuurlijk, maar ik wist echt niets van deze broer. Inderdaad, het is wel heel frappant.” We bekijken het schilderijtje nu ineens met heel andere ogen.   
“Het was wel een hele gekke middag toen ik dit schilderijtje maakte”, vervolgt Henk peinzend. “ Ik was boos, voelde me een Jan joker die maar zat te wachten, maar ik was ook ongerust en voelde me onmachtig zonder auto en telefoon.
Het schilderen daarentegen ging als en trein, eigenlijk voelde ik me wel een soort Dali. Voor ik het wist stond het op het doek, ik heb niet eens wit gebruikt, alleen maar bruin.”  

“joh, je bent door de meester zelf aangeraakt”, roep ik in vervoering uit,  “die zweeft daar vast nog, zover zaten we niet af van Figuères en Cadaqués, die steden liggen gewoon aan de andere kant van de Pyreneeën.”
We raken er niet over uitgepraat, gezellig zitten we samen aan de keukenbar te filosoferen.
Het schilderijtje krijgt in onze ogen steeds meer meesterlijke proporties.
En natuurlijk ook Henks ontmoeting met Dali. Hoewel hij dat op dat moment niet echt gevoeld heeft, maar toch…
Daarbij heeft zijn ome Henk, waar hij naar vernoemd is en die touringcarchauffeur was, wel eens in het echt een avondje doorgezakt met Dali in een hotel in Cadaqués in Spanje. Ome Henk had op dat moment niet geweten dat hij sprak met de grote Dali en de mannen hadden een genoeglijke avond doorgebracht door al drinkend te praten over hun beider hobby, het schilderen. De volgende ochtend stond er voor de deur van ome Henks hotelkamer en fles champagne en een roos met een servet waarop stond “merci” gesigneerd met twee streepjes van ‘le maître’. Later begreep ome Henk pas met wie hij gesproken had.
Kijk en dat schept toch een band want nu mijn Henk weer..... Mijn fantasie trekt een sprintje, in feite heeft hij onbewust ‘een verschijning’ gehad, zou je kunnen zeggen.
Zo, als dit wereldnieuws wordt, zal ook dat pittoreske Pyrenese bergdorpje binnenkort overladen worden door hordes kunstenaars en Dali-fans die in de hogere sferen de banden aan willen trekken met ‘le Maître’ lui-même….!
“En dat allemaal door jou schat”, zeg ik bewonderend terwijl ik met het laatste staartje wijn onze glazen nog maar eens volschenk.


                             Henk Arts 2004


                 _______________________________________________________________

In 2007 ben ik samen met Henk (contrabassist) verhuisd naar het Franse platteland.
Over deze wonderlijke periode heb ik een boek geschreven:

Ben je geïnteresseerd?  Via deze linken kun je het bestellen:
  Bol.com  
boek € 16,95

  Ebook  
  ebook: €4,99

uitg.: Vandorp educatief/ Grenzeloos
Het verhaal over een waarzegster en een muzikant die samen hun geluk in Frankrijk willen beproeven om daar een centrum voor muziek en levenskunst op te zetten

Als Lies op een avond Henk ontmoet slaan de vonken direct over. Behalve hun artiestenbestaan blijkt al snel dat ze ook hun passie voor Frankrijk delen.
Het begint met dromen over 'later als...' maar hun enthousiasme haalt de droom in. Samen storten ze zich in het avontuur en belanden van het ene toeval in het andere.
Een verhaal vol humor, over passie en durf, dromen en aanpakken, liefde en loslaten maar vooral over verwondering.
Wat kan er veel gebeuren als je gewoon ‘ja’ durft te zeggen! Zij gaan er in ieder geval vanuit dat hun idee fantastisch is en alle gebeurtenissen lijken dit ook te bevestigen…


Deel twee komt uit in september/ oktober 2014

3 opmerkingen:

  1. Tof verhaal en heel mooi schilderij!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. In Figueres (Spanje) ia een fraai museum aan Dali gewijd.
    Ik kwam er diep onder de indruk van deze veelzijdige artist. Dit museum is een reisje waard.

    BeantwoordenVerwijderen